Thời gian gần đây trên địa bàn tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu xảy ra tình trạng "sốt đất" tại các địa phương trên địa bàn tỉnh, điển hình tại các địa phương như: huyện Đất Đỏ, huyện Xuyên Mộc, thị xã Phú Mỹ… Tình trạng "sốt đất" chủ yếu xảy ra do các đối tượng cấu kết với các đối tượng môi giới bất động sản ("cò đất") dựa vào thông tin nhà nước, tỉnh hoặc tập đoàn, doanh nghiệp khảo sát, đầu tư xây dựng các cơ sở hạ tầng, các dự án lớn, rồi thu gom đất nông nghiệp, đất lâm nghiệp, đất trồng cây lâu năm xung quanh, sau đó tung thông tin về các dự án, công trình sáp được triển khai rồi đẩy giá đất tăng lên, gây ra tình trạng "sốt đất ảo", làm nhiễu loạn thị trường, tạo "bong bóng" bất động sản tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây phá vỡ quy hoạch chung của địa phương, cản trở việc thu hút nhà đầu tư, sản xuất thực tế do giá đất bị đẩy lên quá cao so với mặt bằng chung, bên cạnh đó xảy ra nhiều vụ mau thuẫn khiếu kiện, tranh chấp liên quan đến đất đai cũng do giá đất được đẩy lên cao, gây nhiều tiềm ẩn phước tạp về an ninh trật tự trên địa bàn tỉnh.

Các đối tượng lập hội nhóm trên các trang mạng xã hội, đăng bài mua bán đất ảo thổi đẩy giá đất nhằm tạo thị trường giả.

Sốt đất ảo là cụm từ chỉ sự gia tăng giá đất trên diện rộng với mức tăng đột biến trong thời gian ngắn, nhưng nhu cầu sử dụng đất lại không có thật. Người mua đất chỉ mua để đầu cơ, chờ lên giá là sang tay, chuyển nhượng. Các cơn sốt đất ảo thường do những "cò" bất động sản dùng các chiêu trò tạo sóng, đánh vào tâm lý những nhà đầu tư có mong muốn đạt tỷ suất lợi nhuận cao và chốt lời nhanh chóng.

Chiêu trò phổ biến và quen thuộc nhất của giới đầu cơ bất động sản trong các cơn sốt là tạo ra không khí sôi động cho khu vực cần đẩy giá. Những người này thường liên kết để lập hội nhóm trên các trang mạng xã hội Zalo, Face.. rồi đổ dồn về các khu đất, liên tục ký hợp đồng chuyển nhượng, đặt cọc, phát trực tiếp trên các trang mạng xã hội (tất cả đều là giả) để thu hút sự chú ý, tò mò của nhà đầu tư.

Trong hàng chục thậm chí trăm người có mặt tại khu vực đất cần bán lúc bấy giờ, chỉ rất ít là khách đến xem đất, còn lại đều là "cò". Họ ăn mặc đẹp, một số thuê ô tô đến để đóng vai khách xem đất. Giá cả đều do "cò" quyết định, vô chừng, nhốn nháo, chộp giật. Nhiều "cò đất" diễn kịch, có điện thoại liên tục…, nhiều trường hợp 2 người cùng là "cò đất" giả vở ngồi viết giấy mua bán đất rồi cả nhóm bu vào chụp hình, đăng ảnh "sống ảo" lên mạng xã hội để lôi kéo người nhẹ dạ, cả tin… dùng lời nói ngon ngọt dễ nghe để giả vờ thủ thỉ, chiết khấu vì quý mến, nói chuyện hợp….Sau khi "dụ" được người mua mới xuống tiền và đối tượng đã nắm chắc lợi nhuận, "cò đất" thông đồng với nhà đầu tư cũ sẽ rút khỏi thị trường này và những người mắc kẹt thường là những nhà đầu tư mới (hay còn gọi là F0) sẽ không thể bán lại được nước giá đất khi đó đã bị đầy lên quá cao so với thực tế.

Gian lận thuế: "chuyện thường ngày" tại các văn phòng giao dịch, công chứng: Lâu nay, việc các bên chuyển nhượng bất động sản sẵn sàng bắt tay nhau kê khai sai giá trị nhà đất trên hợp đồng giao dịch nhằm "né" thuế diễn ra thường xuyên (hợp đồng viết tay ghi đúng giá chuyển nhượng để đảm bảo thanh toán, trong khi hợp đồng công chứng ghi giá thấp hơn giá thực để giảm số thuế thu nhập phải nộp). Hàng năm, cơ quan thuế ở các địa phương cũng đưa ra cảnh báo, thậm chí còn gửi thư ngỏ tới các tổ chức kinh tế, hộ gia đình, cá nhân kinh doanh… nhằm tuyên truyền về chính sách thuế, nhưng tình trạng "lách luật, trốn thuế" vẫn diễn ra và chỉ vỡ lở khi có sự vào cuộc của cơ quan điều tra.

Điều đáng nói, trong các vụ việc trốn thuế trong giao dịch bất động sản bị phanh phui, dù xác định rõ đây là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng, nhưng hầu hết đều có sự đồng thuận của cả bên chuyển nhượng và nhận chuyển nhượng, thậm chí còn có sự tiếp tay, giúp đỡ của các công chứng viên các văn phòng công chứng.

Các hành vi đối tượng thường sử dụng để lừa đảo chiếm đoạt tài sản trong mua bán nhà đất:

Hình thức lừa đảo phổ biến nhất là sử dụng giấy tờ giả. Kẻ gian sẽ đóng giả làm người mua nhà, nhắm đến các căn nhà hoặc lô đất có giá trị cao, tiếp cận các con mồi thông qua môi giới hoặc các trang đăng tin.

Sau khi đến xem nhà, kẻ gian sẽ đòi xem sổ đỏ/sổ hồng và sử dụng các chiêu thức tinh vi để làm giả, đánh tráo sổ giả lấy sổ thật để mang đi giao dịch kiếm lời. Điều này lý giải tại sao nhiều người bỗng dưng nhận được tin nhà mình bị bán… trong khi sổ đỏ vẫn nằm trong két.

Lừa bán đất nông nghiệp, hứa hẹn lên thổ cư

Nhiều người tích cóp cả đời được số tiền để mua được miếng đất nhưng không có hoặc có ít kinh nghiệm về việc mua bán đất. Đây là đối tượng hay bị môi giới lừa mua đất trồng cây, trồng lúa với giá cao ngất ngưởng với hứa hẹn để rồi sau đó ngoài việc nằm đợi thì tương lai chuyển đổi mục đích vẫn chỉ là chờ đợi.

Hiệu ứng chim mồi

Đây là chiêu trò đánh vào tâm lý người mua sợ bỏ lỡ mất cơ hội kiếm lời. Chủ nhà hoặc cò đất sẽ dàn cảnh nhiều người giả làm người mua để đẩy giá lên cao hoặc hối thúc bạn đặt cọc. Cụ thể như sau: các đối tượng giả làm người mua tấp nập và giả bộ đẩy giá lên cao rồi giả vời cọc đất khiến người mua bị dính bẫy tâm lý phải mua với giá rất cao hơn so với giá thực tế hoặc mua phải dự án "ma".

Mua bán nhà đất không có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

Kẻ gian thường rao bán căn nhà hoặc lô đất chưa có giấy tờ như đang làm thủ tục chuyển đổi, ra sổ, đợi đền bù… với giá cực thấp cho nhiều người ham rẻ hoặc nhẹ dạ cả tin. Chưa có giấy tờ nên giao dịch không thể công chứng, hầu hết các giao dịch được thực hiện trên giấy tờ viết tay, và đây chính là bẫy của các đối tượng vì giấy tờ mua bán nhà đất không qua công chứng thì không có giá trị pháp lý và thường chịu thiệt thòi khi tranh chấp, mâu thuẫn xảy ra.

Khi phát hiện lô đất mình mua giấy tờ tay là của người khác chứ không phải của người bán cho mình thì mà lúc đó thì kẻ gian đã lấy được tiền của bị hại gây khó khăn cho công tác điều tra, xác minh và thu hồi tài sản.

            Những tác hại của việc "sốt đất ảo"

            Cơ quan quản lý các cấp đã có nhiều khuyến nghị bày tỏ lo ngại rằng tình trạng sốt đất tràn lan như hiện nay nếu không sớm được ngăn chặn sẽ gây nhiễu loạn thị trường, đẩy giá đất lên quá cao so với giá trị thực, ảnh hưởng đến môi trường đầu tư. Chưa kể, nhiều người sẽ lâm cảnh nợ nần, phá sản...

Việc giá đất tăng chóng mặt đã hút nguồn lực lớn vào vòng xoáy này, làm giảm đầu tư vào sản xuất, kinh doanh ở nhiều ngành, lĩnh vực khác. Nhiều người dân kể cả công chức nhà nước cũng lao vào làm "cò đất" làm ảnh hưởng không nhỏ đến công việc chung, người dân không tập trung lao động sản xuất làm ra của cải vật chất mà chỉ đi "cò đất". Việc liên tục thổi giá đất lên cao cũng làm tăng chi phí phát triển nhà ở, càng gây khó khăn hơn cho việc thực thi các chính sách để phát triển nhà ở giá rẻ, nhà ở xã hội của Chính phủ cho công nhân lao động. Mặt khác ở các vùng nông thôn là khiến giá đất tăng ảo tại khu vực đó, người dân địa phương không thể yên tâm canh tác, sản xuất. Những người có nhu cầu đầu tư vào trang trại, nông nghiệp cũng gặp khó vì không thể mua đất khi giá đang sốt ảo... và hoạt động sản xuất nông nghiệp cũng bất ổn theo.

Người có nhu cầu thực không thể đủ tiền để mua được nhà, đất vì giá bị đẩy lên quá cao. Người đầu cơ không có nhu cầu ở cũng không bán được đất, vì nếu bán thì lỗ nặng. Việc này sẽ dẫn đến tình trạng ngày càng nhiều nhà, đất hoang hóa vì không được sử dụng, gây lãng phí tài nguyên và nguồn lực của xã hội.

Một số hộ dân do bán đất gia đình nên không còn đất kinh doanh, sản xuất, ban đầu mới bán đất nên tạo ra tình trạng nhiều nông dân trở thành "tỷ phú bất ngờ", từ đó nhiều người mua xe hơi, xây nhà lầu…chi tiêu hoang phí, con cái thấy vậy cũng không chịu học tập, lao động, sản xuất. Sau một thời gian ăn tiêu hoang phí, hầu như những gia đình này đều rơi vào hoàn cảnh kinh tế khó khăn, con cái hư hỏng.

Giải pháp ngăn chặn tình trạng "sốt đất" làm ảnh hưởng đến tình hinh ANTT trên địa bàn trong thời gian tới

1. Tăng cường thực hiện có hiệu quả các văn bản pháp luật về đấu tranh, phòng chống tội phạm trong lĩnh vực đất đai, xây dựng. Tăng cường sự quản lý của nhà nước trong công tác quản lý đất đai, quy hoạch và xây dựng trên địa bàn tỉnh.

2. Lực lượng Công an các cấp chủ động phòng ngừa, đấu tranh hiệu quả với vi phạm, tội phạm trong lĩnh vực quy hoạch, quản lý đất đai, xây dựng; tăng cường công tác tuyên truyền, tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương đẩy mạnh công tác quản lý đất đai, chủ trương quy hoạch xây dựng của địa phương, nhất là định hướng công khai, minh bạch về thông tin các dự án, công trình trọng điểm, hạn chế để các doanh nghiệp, đối tượng đầu cơ bắt tay với môi giới "cò đất" tung tin thất thiệt để đẩy giá đất tăng cao.

3. Áp dụng các biện pháp can thiệp hành chính nhất định, kịp thời nhằm làm hạn chế tình trạng "sốt ảo" tại các địa phương là điểm nóng đang xảy ra tình trạng này.

4. Cấp ủy, chính quyền, các cấp ban ngành, đoàn thể, nhất là cơ sở tuyên truyền cho người dân biết và hiểu những nguy cơ, rủi ro mất tài sản từ việc đầu cơ đất; nhất là tuyên truyền đến những hộ gia đình sản xuất nông nghiệp cần phải có đất để sản xuất ổn định cuộc sống lâu dài, vừa là tài sản cho mình vừa là tài sản để lại cho thế hệ sau này an cư và lạc nghiệp.

5. Các phòng công chứng quán triệt đến các công chứng viên không tiếp tay với bên mua và bên bán kê khai thuế không đúng, hướng dẫn cho người dân đến thực hiện giao dịch BĐS tiến hành khai báo thuế theo quy định tránh gây thất thu thuế nhà nước.

6. Các cơ quan tuế tăng cường các biện pháp quản lý và truy thu thuế, phát hiện các trường hợp trốn thuế gây thất thu thuế cho nhà nước liên quan đến lĩnh vực đất đai để có biện pháp phối hợp với cơ quan công an xác minh, điều tra xử lý các đối tượng vi phạm pháp luật theo quy định.

- BBT PHÒNG XÂY DỰNG PHONG TRÀO BẢO VỆ ANTQ -