Hoạt động lợi dụng vấn đề “dân chủ nhân quyền”, “tự do tôn giáo” để tiến hành các hoạt động chống phá Việt Nam

Thời gian qua, nhằm thực hiện âm mưu chống phá Đảng, Nhà nước Việt Nam, các thế lực thù địch tìm cách lợi dụng vấn đề tôn giáo, dân tộc để mưu đồ phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân tộc, chia rẽ các tôn giáo, tách tôn giáo ra khỏi sự quản lý của Nhà nước từ đó can thiệp vào công việc nội bộ của đất nước ta. Mới đây, nhân sự kiện Hội nghị Thượng đỉnh tự do tôn giáo quốc tế diễn ra hằng năm, các thế lực thù địch, thiếu thiện chí tìm cách xuyên tạc, đưa thông tin sai lệch về tự do tôn giáo, tín ngưỡng tại Việt Nam, đồng thời qua đó hạ thấp uy tín ta trên trường quốc tế.

Hội nghị Thượng đỉnh tự do tôn giáo quốc tế (International Religious Freedom Summit, viết tắt là IRF Summit) được tổ chức lần đầu vào năm 2021. Mới đây, vào các ngày 4 và 5/2/2025, IRF Summit lần thứ 5 đã diễn ra tại Washington DC, Hoa Kỳ. Theo dõi các kỳ IRF Summit, nhiều người không khỏi bất bình, bức xúc bởi lẽ dù mang danh nghĩa là Hội nghị quốc tế bàn về các vấn đề tự do và tôn giáo trên toàn cầu, song vẫn xảy ra tình trạng có sự xuất hiện của nhiều tổ chức, cá nhân cực đoan, phản động mang đến những bản báo cáo, kiến nghị có nội dung xuyên tạc, vu cáo, bóp méo sự thật về tự do tôn giáo tại nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Cụ thể, liên quan đến Việt Nam, dễ dàng nhận diện rõ chân tướng và mưu đồ xấu xa của những tổ chức, cá nhân có mặt tại hội nghị là phần tử chống cộng, nhiều người từng có “tiền án, tiền sự”. Do đó, cũng dễ hiểu khi có điều kiện phát biểu tại hội nghị, những tổ chức, cá nhân này đều cố tình đưa ra những thông tin bịa đặt, xuyên tạc mang tính quy kết về vấn đề tự do tôn giáo, tín ngưỡng ở Việt Nam, vu khống đường lối, chủ trương của Đảng, Nhà nước ta... từ đó kêu gọi các quốc gia, tổ chức quốc tế can thiệp, gây sức ép.

Đáng chú ý, nhiều thông tin đưa ra tại các Hội nghị trên chưa được kiểm chứng, người phát ngôn cũng không phải chịu trách nhiệm. Tại các kỳ IRF Summit, trên một số diễn đàn mạng nhiều người đã không khỏi bất bình, công khai thẳng thắn chỉ rõ: “Hội nghị gì mà chính giới các nước hoặc đại diện cho các quốc gia được nêu tên hoàn toàn không có mặt tại Hội nghị”, cái gọi là “phái đoàn Việt Nam” thật ra là những kẻ có tư tưởng chống phá đất nước, những kẻ vi phạm pháp luật, không hề mang tính đại diện cho Việt Nam... Bất chấp sự phản ứng của dư luận, tại IRF Summit lần thứ 5 vừa qua, vẫn tiếp tục diễn ra tình trạng một số tổ chức, cá nhân cực đoan, thiếu thiện chí với Việt Nam đưa ra những phát ngôn có nội dung công kích, phủ nhận tự do tôn giáo ở Việt Nam, dựng lên kịch bản cái gọi là “vi phạm tự do tôn giáo” nhằm mưu đồ biến đây thành nội dung trọng tâm để bàn thảo tại Hội nghị.

Trong số những tổ chức, cá nhân chống phá Việt Nam có thể kể đến Tổ chức cứu trợ người vượt biển (BPSOS) được thành lập năm 1980 tại Hoa Kỳ do Nguyễn Đình Thắng cầm đầu. Núp dưới danh nghĩa là một tổ chức phi chính phủ, lợi dụng danh nghĩa giúp đỡ thuyền nhân, người “tị nạn”, bảo vệ “dân chủ, nhân quyền”, “dân tộc”, “tự do tôn giáo” để xin kinh phí từ nguồn ngân sách của Chính phủ Hoa Kỳ, tổ chức các buổi vận động gây quỹ trong cộng đồng người Việt tại Hoa Kỳ, Canada phục vụ cho các hoạt động chống phá Việt Nam ở trong và ngoài nước với nhiều phương thức, thủ đoạn khác nhau. Tại IRF Summit lần thứ 5, BPSOS tự xưng là “tổ chức duy nhất của người Việt là đối tác của hội nghị trong vai trò thành viên của Ban Chỉ đạo”, đồng thời BPSOS cho biết sẽ tổ chức thảo luận vấn đề đàn áp tôn giáo ở Việt Nam. Vì vậy, không có gì đáng ngạc nhiên khi Tổng Giám đốc kiêm Chủ tịch BPSOS Nguyễn Đình Thắng nói thẳng mục đích đến hội nghị: “Chúng tôi có hai kỳ vọng chính. Thứ nhất, đưa Việt Nam lên trở thành một vấn đề trọng tâm tại hội nghị quốc tế này. Thứ hai, vận động để Chính phủ Hoa Kỳ tạo điều kiện giúp đỡ các tổ chức xã hội dân sự, những người lãnh đạo trong phong trào bảo vệ tự do tôn giáo vận động Chính phủ Hoa Kỳ áp dụng những biện pháp chế tài đối với những quan chức Việt Nam đứng đằng sau các vụ việc đàn áp một cách nghiêm trọng có hệ thống và dài lâu.

Một nhân vật tham dự Hội nghị được đưa ra như một ngọn cờ, một người dấn thân, mưu cầu quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo cho bản thân và cộng đồng là Nguyễn Bắc Truyển. Trong khi thực chất, đây vốn là một đối tượng chống phá chế độ, đã nhiều lần bị kết án tại Việt Nam. Cụ thể, năm 2004, với mưu đồ hoạt động chống phá nhằm thay đổi thể chế tại Việt Nam, Truyển cùng một Việt kiều Mỹ tên Đỗ Thành Công tham gia thành lập cái gọi là “Đảng dân chủ Nhân dân”.

Năm 2006, Truyển bị bắt do có liên quan đến kế hoạch biểu tình, rải truyền đơn vào dịp Việt Nam tổ chức Tuần lễ cấp cao APEC. Năm 2007, Truyển bị tuyên phạt 3 năm 6 tháng tù giam vì tội “Tuyên truyền chống nhà nước”. Ra tù năm 2010, Truyển tuyên bố mình là “Đảng viên Đảng dân chủ Nhân dân” và tiếp tục tham gia nhiều tổ chức chống đối khác như “Hội Ái hữu tù nhân chính trị và tôn giáo Việt Nam”, “Phật giáo Hòa hảo đối lập”, “Văn phòng Công lý & Hòa bình thuộc dòng Chúa Cứu thế TP Hồ Chí Minh” và “Hội Anh em Dân chủ”. Tự khoác lên mình chiếc áo “tự do”, “dân chủ”, “nhân quyền”, hoạt động chống phá của Truyển ngày càng cực đoan. Ngày 30/7/2017, cùng với 3 thành viên của “Hội Anh em Dân chủ” gồm Phạm Văn Trội, Nguyễn Trung Tôn và Trương Minh Đức, Nguyễn Bắc Truyển bị bắt và bị truy tố tội “Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân”. Ngày 4/6/2018, Nguyễn Bắc Truyển bị Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội tuyên phạt 11 năm tù và 3 năm quản chế về tội “Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân”. Đến tháng 9/2023, Truyển xin đi tị nạn chính trị tại Đức. Với một lý lịch như vậy, cũng rất dễ hiểu tại sao Truyển luôn là nhân tố được ưu ái tại các diễn đàn công kích, chống phá Việt Nam. Tại các kỳ IRF Summit trước đây, Nguyễn Bắc Truyển luôn có tên trong danh sách của chiến dịch toàn cầu đòi tự do cho số “tù nhân lương tâm” do BPSOS điều hành. Trong khi danh xưng “tù nhân lương tâm” thực chất chỉ là tên gọi của những đối tượng có hành vi vi phạm pháp luật bị cơ quan chức năng Việt Nam xử lý theo quy định của pháp luật. Quan sát diễn biến tại IRF Summit lần thứ 5, điều khiến nhiều người bất bình là việc một số tổ chức, cá nhân lợi dụng diễn đàn hội nghị để bênh vực, cổ xúy và đòi trả tự do cho một số đối tượng từng tham gia hoạt động khủng bố tại Việt Nam. Tiêu biểu như Y Phic Hdok - một trong những đối tượng cốt cán của tổ chức khủng bố Người Thượng vì công lý (MSFJ), hiện đang sống lưu vong tại Mỹ ra sức kêu gọi các tổ chức quốc tế can thiệp vào vấn đề nội bộ của Việt Nam, yêu cầu Việt Nam trả tự do cho Y Thinh Niê, Nay Y Blang, Y Krếc Byă - vốn là những đối tượng vi phạm pháp luật, đang chấp hành án phạt tù hoặc đang bị cơ quan chức năng của Việt Nam bắt giam để điều tra về hành vi phạm tội. Chính Y Phic Hdok thừa nhận: “Mục đích chính của tôi tại hội nghị này là vận động cho những “tù nhân lương tâm” hiện tại đang ở trong tù và quyền của người bản địa, như trường hợp của anh Y Quynh Bdap đang bị giam cầm. Thực trạng trên đã phần nào cho thấy IRF Summit không hề hướng tới việc tạo ra một diễn đàn công tâm, khách quan, đưa ra đánh giá tin cậy, công bằng về tự do tín ngưỡng, tôn giáo và cũng không đủ tư cách đại diện cho tổ chức tôn giáo của người dân toàn cầu. IRF Summit đang có những biểu hiện biến tướng, trở thành công cụ chính trị, tạo diễn đàn quốc tế cho các thế lực thù địch tạo áp lực chính trị, thực hiện mục tiêu “quốc tế hóa”, “chính trị hóa” vấn đề tôn giáo của các quốc gia.

Thực tế đã cho thấy, tại Việt Nam, chính sách nhất quán và xuyên suốt của Đảng, Nhà nước ta là bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, quyền theo hoặc không theo tôn giáo của người dân, bảo đảm sự bình đẳng, không phân biệt đối xử vì lý do tôn giáo, tín ngưỡng, kể cả những người bị tước quyền công dân, người nước ngoài. Tính đến nay, Việt Nam đã công nhận và cấp đăng ký hoạt động cho 43 tổ chức thuộc 16 tôn giáo, với hơn 27 triệu đồng bào theo đạo (chiếm hơn 27% dân số cả nước), trong đó có hơn 54.000 chức sắc, 135.500 chức việc; hơn 29.600 cơ sở thờ tự tôn giáo và khoảng hơn 54.000 cơ sở tín ngưỡng. Trên thực tiễn, sinh hoạt tín ngưỡng, tôn giáo của người dân diễn ra sôi động ở khắp các vùng, miền, nhất là vào dịp đầu năm. Trong những năm qua, được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, các tổ chức và đại đa số đồng bào theo các tôn giáo ở Việt Nam luôn phát huy truyền thống yêu nước và đại đoàn kết dân tộc, gắn bó, đồng hành cùng dân tộc, góp phần quan trọng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Các tổ chức tôn giáo với tình yêu thương con người đã chung tay với Nhà nước trong công tác an sinh xã hội, chung sức, đồng lòng với chính quyền, nhân dân trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước. Cùng với đó, các tổ chức tôn giáo đã vận động chức sắc, chức việc, đồng bào theo đạo chấp hành nghiêm các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; đồng thời, các tổ chức tôn giáo là một kênh truyền thông quan trọng góp phần đưa chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến với đồng bào có đạo nhanh và hiệu quả. Đáng chú ý là trong các năm qua, các tổ chức tôn giáo lớn trên thế giới đã tin tưởng lựa chọn Việt Nam là địa điểm tổ chức các sự kiện, các lễ kỷ niệm quan trọng.

Nhằm bảo đảm tốt quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo cho các tầng lớp nhân dân, thời gian qua, Việt Nam không ngừng nỗ lực hoàn thiện hệ thống pháp luật về tôn giáo, chính sách tín ngưỡng, như việc thông qua Luật Tín ngưỡng, tôn giáo và các nghị định hướng dẫn thi hành Luật Tín ngưỡng, tôn giáo. Có thể khẳng định thành quả đổi mới đất nước của Việt Nam luôn gắn với việc bảo đảm quyền con người, trong đó có quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo và đã được cộng đồng quốc tế ghi nhận và đánh giá cao. Thực trạng này đã và đang đặt ra một số yêu cầu cấp thiết sau:

Một là, cấp uỷ, chính quyền cần đẩy mạnh công tác nghiên cứu, nâng cao nhận thức, quán triệt sâu sắc chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước đối với tôn giáo nói chung, từng tôn giáo nói riêng. Chú trọng nâng cao hiệu lực quản lý Nhà nước đối với hoạt động tôn giáo, khắc phục tình trạng buông lỏng quản lý ở một số địa phương, cần nhận thức rõ giải quyết tốt vấn để tôn giáo là một trong những nhân tố quan trọng góp phần ổn định chính trị - xã hội.

Hai là, chú trọng công tác xây dựng lực lượng chính trị, cơ sở cốt cán trong tôn giáo; làm tốt công tác phát triển đảng viên, đoàn viên, hội viên trong tín đồ tôn giáo nhằm phát huy tác dụng làm “hạt nhân” trong phong trào cách mạng của quần chúng ở địa phương, cơ sở. Kiện toàn bộ máy tuyên truyền nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả tuyên truyền, giáo dục, vận động quần chúng; đặc biệt là ở những vùng có đông đồng bào theo đạo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Nội dung tuyên truyền tập trung vào chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về tín ngưỡng, tôn giáo để quần chúng tín đồ hiểu rõ và chấp hành nghiêm túc; khai thác các giá trị nhân văn, đạo đức tiến bộ trong giáo lý tôn giáo để vận động, thu hút, tập hợp quần chúng tín đồ tham gia các phong trào thi đua yêu nước.

Ba là, đẩy mạnh công tác phát động phong trào quần chúng bảo vệ an ninh Tổ quốc; tập trung chỉ đạo thực hiện có hiệu quả chương trình phát triển kinh tế - xã hội, xoá đói, giảm nghèo, cải thiện và nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân, làm cho cộng đồng ổn định, gia đình ấm no... Bên cạnh đó, phải kịp thời vạch trần mọi âm mưu, phương thức, thủ đoạn mà các thế lực thù địch thường lợi dụng tôn giáo để gây chia rẽ dân tộc, chống phá cách mạng; vạch trần bộ mặt phản động, đội lốt tôn giáo để quần chúng nhân dân hiểu rõ, từ đó nâng cao trình độ nhận thức trong quần chúng tín đồ.

Bốn là, có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ làm công tác tôn giáo của Đảng, Nhà nước, Mặt trận, đoàn thể; nhất là, đội ngũ cán bộ làm công tác tôn giáo chuyên sâu ở cấp cơ sở, đáp ứng tốt yêu cầu quản lý Nhà nước đối với công tác tôn giáo trong tình hình mới. Tổ chức các lớp, các đợt tập huấn riêng cho các chức sắc, chức việc, người có ảnh hưởng, uy tín với cộng đồng tôn giáo, dân tộc để phổ biến chính sách tôn giáo của Đảng và Nhà nước; đồng thời, thường xuyên tuyên truyền, vận động các chức sắc, chức việc trong các tôn giáo nhắc nhở yêu cầu tín đồ chấp hành chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, xây dựng cuộc sống “tốt đời - đẹp đạo”, tuân thủ pháp luật, làm tròn nghĩa vụ công dân, cảnh giác và góp phần đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu phá hoại của các thế lực thù địch. Bên cạnh đó, phải nắm chắc số phần tử bất mãn, cơ hội chính trị, cực đoan, quá khích trong các tôn giáo, số đối tượng cầm đầu kích động quần chúng giáo dân khiếu kiện trên từng địa bàn cụ thể để chủ động quản lý, đấu tranh có hiệu quả, ngăn chặn kịp thời.

Thời gian qua, công tác quản lý Nhà nước đối với các hoạt động tôn giáo đã đạt được nhiều thành tựu rất đáng ghi nhận, đã có những bước tiến tốt hơn và ngày càng đi vào ổn định; công tác tuyên truyền, vận động quần chúng đã đem lại những hiệu quả tích cực hơn, tình hình sinh hoạt tôn giáo dần đi vào ổn định, quần chúng tín đồ, chức sắc, chức việc tin tưởng vào chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước, các hoạt động tôn giáo trái phép giảm hẳn... Tuy vậy, thời gian tới các cấp uỷ, chính quyền, các ngành chức năng và các đoàn thể ở địa phương, cơ sở không ngừng nâng cao cảnh giác cách mạng, tiếp tục có những biện pháp thiết thực, hữu hiệu để đấu tranh ngăn chặn những âm mưu, thủ đoạn hoạt động lợi dụng tôn giáo để chống phá cách mạng Việt Nam của các thế lực thù địch trong nước và quốc tế.

Phạm Thanh Bình