Sáng ngày 13/12, tại phường 5, TP Vũng Tàu, Tòa án nhân dân tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu mở phiên tòa xét xử bị cáo Nguyễn Bé (57 tuổi, ngụ tỉnh Bình Định) về tội “Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép”. Phiên tòa được tổ chức xét xử lưu động với sự tham gia, theo dõi của hàng trăm người dân trên địa bàn.
Theo cáo trạng của Viện Kiểm sát (VKS), ngày 26/4/2024, Nguyễn Bé vừa là chủ vừa là thuyền trưởng tàu cá BĐ-30933-TS, đưa tàu xuất bến tại Cảng cá Bến Đá, phường 5, thành phố Vũng Tàu. Lúc này trên tàu cá có tất cả 5 thuyền viên. Sau khi xuất bến, Bé cho tàu khai thác hải sản (câu mực) tại vùng biển khơi Việt Nam. Đến ngày 02/5/2024, do lượng hải sản đánh bắt được ít nên Bé nảy sinh ý định đưa tàu cá đi khai thác trái phép tại vùng biển Malaysia.
Tối ngày 3/5, Nguyễn Bé điều khiển tàu cá BĐ-30933-TS đến vùng biển giáp ranh giữa Việt Nam - Malaysia thì bị lực lượng Hải quân Việt Nam thông báo trên bộ đàm yêu cầu quay về vùng biển Việt Nam, nhưng Bé không chấp hành mà cố tình tắt thiết bị định dạng GPS và tắt đèn trên tàu cá để lực lượng Hải quân Việt Nam không phát hiện rồi tiếp tục điều khiển tàu cá sang vùng biển Malaysia.
Trong quá trình đánh bắt trái phép tại vùng biển Malaysia, Bé đã chỉ đạo thuyền viên tháo cờ Việt Nam gắn trên tàu rồi gắn cờ Malaysia lên nóc cabin với mục đích không bị lực lượng chức năng nước bạn phát hiện, bắt giữ.
Tòa án nhân dân tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu mở phiên tòa xét xử bị cáo Nguyễn Bé
Sau khi đánh bắt trái phép (câu mực rồi đem phơi khô) được khoảng 400 kilôgam mực khô, Bé điều khiển tàu quay về vùng biển Việt Nam tiếp tục khai thác đến ngày 17/5 thì đưa tàu về bến.
Sau khi nhận được đơn tố giác tội phạm, ngày 18/5/2024, Bộ chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh tiến hành khám xét khẩn cấp, thu giữ các đồ vật, tài liệu liên quan.
Tại cơ quan chức năng, Bé khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội. Ngoài ra, Bé khai nhận trước đó đã một lần đưa tàu cùng các thuyền viên đi đánh bắt tại vùng biển Malaysia. Tuy nhiên, do không có mực nên quay về. Việc đưa tàu và thuyền viên đi đánh bắt trái phép, Bé tự quyết định, tự ý điều khiển tàu và không bàn bạc, trao đổi trước với các thuyền viên.
Bị cáo Bé tại cơ quan Công an
Tại phiên tòa, VKS giữ nguyên quan điểm truy tố và đề nghị HĐXX tuyên phạt bị cáo Bé mức án từ 5-7 năm tù.
Theo HĐXX, bị cáo Bé khi xuất bến không làm thủ tục xuất cảnh cho mình và 5 thuyền viên trên tàu. Nhưng vì mục đích khai thác được nhiều hải sản hơn mà bị cáo đã điều khiển tàu cá chở theo 5 thuyền viên xuất cảnh trái phép sang vùng biển Malaysia để đánh bắt trái phép. Ngoài ra còn một lần xuất cảnh trái phép trước đó Bé đã khai nhận… Hành vi của Bé đủ yếu tố cấu thành tội tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép với tình tiết định khung là phạm tội hai lần trở lên và đối với từ 5-10 người.
HĐXX nhận định hành vi của bị cáo là rất nghiêm trọng, đã làm ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của lĩnh vực khai thác thủy sản trong nước và xuất khẩu đi nước ngoài, ảnh hưởng đến kinh tế của các ngư dân, doanh nghiệp kinh doanh thủy sản, lợi ích kinh tế của Nhà nước. Vì vậy cần có mức án thật nghiêm nhằm đảm bảo tính răn đe và phòng ngừa tội phạm chung…
Sau khi đánh giá tài liệu chứng cứ, hồ sơ vụ án và kết quả xét hỏi, Toà đã tuyên phạt bị cáo Bé mức án 6 năm tù.
Được biết, đây là vụ việc đầu tiên liên quan đến hành vi đưa tàu cá, thuyền viên Việt Nam sang vùng biển nước ngoài khai thác hải sản trái phép bị đưa ra xét xử tại tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu và là một trong những vụ việc liên quan đến hành vi khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) đang được các cơ quan chức năng quyết liệt xử lý theo tinh thần chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh nhằm tạo tính răn đe, ngăn chặn tình trạng ngư dân đưa tàu cá xâm nhập trái phép vùng biển nước ngoài để khai thác thủy sản, qua đó, chung tay gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của Ủy ban Châu Âu (EC).